آموزش انجام روش دیمتل (DEMATEL)

روش دیمتل توسط Gabus و Fonetla در بین سال های ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۱، جهت سنجش روابط علی معلولی بین شاخص‌ها در مسایل تصمیم گیری معرفی شد. روش دیمتل به صورت تخصصی به رتبه بندی شاخص ها نمی پردازد بلکه جهت سنجش میزان اثرگذاری و اثرپذیری شاخص های یک سیستم طراحی شده است. از سوی دیگر تکنیک دیمتل می تواند به عنوان تشکیل دهنده ی بخشی از سوپرماتریس ناموزون در روش ANP نیز استفاده شود. تلفیق این دو تکنیک سبب می شود، تعداد مقایسات زوجی مربوط به فرآیند تحلیل شبکه ای به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

آموزش انجام روش دیمتل (DEMATEL)

تکنیک دیمتل به هنگام انجام پایان نامه ارشد و رساله دکترا دارای دو کارکرد عمده می‌باشد.

۱- در نظرگرفتن ارتباطات متقابل؛ مزیت این روش نسبت به تکنیک تحلیل شبکه ای، روشنی و شفافیت آن در انعکاس ارتباطات متقابل میان مجموع هی وسیعی از اجزاء می باشد. به طوری که متخصصان قادرند با تسلط بیشتری به بیان نظرات خود در رابطه با اثرات (جهت و شدت اثرات) میان عوامل بپردازند. لازم به ذکر است که ماتریس حاصله از تکنیک دیمتل (ماتریس ارتباطات داخلی)، در واقع تشکیل دهنده ی بخشی از سوپرماتریس است به عبارتی، تکنیک دیمتل به طور مستقل عمل نمیکند بلکه به عنوان زیر سیستمی از سیستم بزرگتری چون ANP است.

۲- ساختاردهی به عوامل پیچیده در قالب گروه های علت و معلولی؛ این مورد یکی از مهمترین کارکردها و یکی از مهم ترین دلایل کاربرد فراوان آن در فرایندهای حل مسئله است. بدین صورت که با تقسیم بندی مجموعه ی وسیعی از عوامل پیچیده در قالب گروه های علت معلولی، تصمیم گیرنده را در شرایط مناسب تری از درک روابط قرار می دهد. این موضوع سبب شناخت بیشتری از جایگاه عوامل و نقشی که در جریان تاثیرگذاری متقابل دارند، می شود.

برای انجام تکنیک دیمتل از چهار مرحله استفاده می شود:

شما عزیزان می توانید جهت پیاده سازی تکنیک دیمتل از اکسل های فرمول نویسی شده تکنیک دیمتل (DEMATEL) و اکسل فرمول نویسی شده تکنیک دیمتل فازی (Fuzzy DEMATEL) استفاده کنید. همچنین جهت آموزش کامل تکنیک دیمتل (DEMATEL) می توانید به محصول پکیج آموزشی تکنیک DEMATEL به همراه آموزش گام به گام با مثال های کاربردی و اکسل های فرمول نویسی شده مراجعه کنید.

۱– تشکیل ماتریس ارتباط مستقیم (M): زمانیکه از دیگاه چندنفر استفاده می‌شود از میانگین ساده نظرات استفاده می‌شود و M را تشکیل می‌دهیم. جهت تشکیل این ماتریس می توان از پرسشنامه دیمتل (DEMATEL) بهره گرفت.

۲– نرمال کردن ماتریس ارتباط مستقیم: N = K*M

که در این فرمول k به صورت زیر محاسبه می‌شود. ابتدا جمه تمامی سطرها و ستون‌ها محاسبه می‌شود. معکوس بزرگترین عدد سطر و ستون k را تشکیل می‌دهد.

۳– محاسبه ماتریس ارتباط کامل

۴– ایجاد نمودار علی: causal diagram

– جمع عناصر هر سطر (D) برای هر عامل نشانگر میزان تاثیرگذاری آن عامل بر سایر عامل‌های سیستم است. (میزان تاثیر گذاری متغیرها)

– جمع عناصر ستون (R) برای هر عامل نشانگر میزان تاثیرپذری آن عامل از سایر عامل های سیستم است. (میزان تاثیرپذیری متغیرها)

– بنابراین بردار افقی (D + R) که Prominence نامیده می‌شود، میزان تاثیر و تاثر عامل مورد نظر در سیستم است. به عبارت دیگر هرچه مقدار D + R عاملی بیشتر باشد، آن عامل تعامل بیشتری با سایر عوامل سیستم دارد.

– بردار عمودی (D – R) که Relation نامیده می‌شود، قدرت تاثیرگذاری هر عامل را نشان می‌دهد. بطور کلی اگر D – R مثبت باشد، متغیر یک متغیر علی محسوب می‌شود و اگر منفی باشد، معلول محسوب می‌شود.

همچنین شما عزیزان جهت آشنایی با نحوه نگارش فصول پایان نامه در حوزه دیمتل و تصمیم گیری چند معیاره می توانید به لینک های زیر مراجعه فرمایید:

نمونه پروپوزال

نمونه فصل سوم پایان نامه

نمونه فصل چهارم پایان نامه

نمونه فصل پنجم پایان نامه